H απειλή των αρνητικών επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής είναι ένα πραγματικό γεγονός. Η παγκόσμια κοινότητα προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις αυτές με την υιοθέτηση σειράς μέτρων όπως την Συμφωνία του Παρισίου υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, η οποία έχει ως γενικό στόχο να ενισχύσει τη δράση για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής και να προσπαθήσει να διατηρήσει την αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από 1,5°C.
Ο στόχος αυτός, έχει υιοθετηθεί από τα περισσότερα κράτη στον πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων και των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης άρα και της Ελλάδας. Επίσης ο στόχος, μεταφράζεται σε Οδηγίες και Νομοθετικό Πλαίσιο που αφορούν δράσεις από τον κρατικό μηχανισμό, τις επιχειρήσεις, επιμέρους κλάδους και δραστηριότητες, καθώς και μεμονωμένα άτομα. Ως απόρροια αυτού, στην Ελλάδα τον Μάιο 2022, ψηφίστηκε ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος 4936/2022, ο οποίος θέτει το νομικό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων και την κατάστρωση Σχεδίων Δράσης για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής με επιμέρους στόχους αφενός τον περιορισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (μετριασμός) αφετέρου τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων και την προσαρμογή στης νέες συνθήκες (προσαρμογή). Αντίστοιχες ενέργειες υλοποιούνται σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και το άλλες μεγάλες Οικονομίες όπως ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Αυστραλία, Καναδάς.
Η φυσική διάσταση της Κλιματική Αλλαγής, σε αντιδιαστολή με το ρευστό, και πολλές φορές αδιάφορο, πολιτικό σκηνικό, είναι οι αναμφισβήτητοι φυσικοί κίνδυνοι που ανακύπτουν ολοένα και πιο συχνά, από τις μεταβολές του φυσικού περιβάλλοντος (π.χ. ακραία καιρικά φαινόμενα, πλημμύρες, ξηρασίες, άνοδος στάθμης θάλασσας). Οι κίνδυνοι αυτοί αποτελούν καίρια ζητήματα για τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς διότι απειλούν την ίδια την ύπαρξή τους και την ομαλή λειτουργία τους. Για τούτο, οι κίνδυνοι επιβάλλουν ειδικά μέτρα και συστήματα αποτελεσματικής διαχείρισης και επαναπροσδιορίζουν την έννοια της “Βιωσιμότητας”. Σημειώνεται εδώ ότι, σύμφωνα με έρευνες του World Economic Forum και της Allianz, η Κλιματική Αλλαγή εμφανίζεται στις πρώτες θέσεις στις λίστες των δέκα (10) πιο πιθανών και με τις σοβαρότερες επιπτώσεις κινδύνων για τις επιχειρήσεις και την Κοινωνία.
Επομένως, όσον αφορά τις επιχειρήσεις και οργανισμούς, έχουμε δύο άξονες συμπεριφοράς: (α) την πίεση από το νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που επιβάλλει πολλές υποχρεώσεις για αναφορά χρηματοοικονομικών και μη-χρηματοοικονομικών στοιχείων που αφορούν τη Βιωσιμότητα και τις Δράσεις για την Κλιματική Αλλαγή (όπως, Οδηγία 2014/95/EU-NFRD), και (β) την πραγματική ανάγκη θωράκισης απέναντι στις φυσικές μεταβολές και στην αστάθεια του Κοινωνικού, Οικονομικού και Πολιτικού πλαισίου παγκοσμίως. Αυτά επιφέρουν αλλαγές, κινδύνους και ευκαιρίες στις επιχειρήσεις και απαιτούν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη συλλογή στοιχείων, τον εντοπισμό των κινδύνων/ευκαιριών, τη λήψη κατάλληλων μέτρων/αποφάσεων και την κατάστρωση Σχεδίων Δράσης.
Φαίνεται ότι έχει αρχίσει να αυξάνεται ο αριθμός των επιχειρήσεων και οργανισμών που «νοιάζονται» πλέον πολύ σοβαρά για το Κλίμα. Αυτές οι επιχειρήσεις στοχεύουν στην ανάπτυξη και τοποθέτηση ενός καινοτόμου Λογισμικού εργαλείου (Software tool) προϊόντος και συναφών υπηρεσιών για την μέτρηση και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής. Επίσης οι ίδιες επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί ότι έχει σημασία η σύνδεση της φυσικής και επιστημονικής διάστασης της Κλιματικής Αλλαγής με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες και η μετάφραση επιστημονικών πληροφοριών σε αξιοποιήσιμα για τις επιχειρήσεις στοιχεία. Τέλος, επιχειρείται η ενσωμάτωση των κλιματικών κινδύνων και των σχετικών δεικτών απόδοσης (π.χ. ανθρακικό αποτύπωμα) στη γενικότερη διαδικασία διαχείρισης επιχειρηματικών κινδύνων (EnterpriseRisk Management). Αυτά τα μέτρα θα συντελέσουν στην αύξηση της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας κάθε επιχείρησης και οργανισμού που υιοθετεί νέες μεθόδους και συστήματα.
Σήμερα δεν υπάρχουν στην αγορά πολλά διαθέσιμα εργαλεία λογισμικού στον επιχειρησιακό προγραμματισμό που να αντιμετωπίζουν την μακροχρόνια διάσταση των κλιματικών ζητημάτων (π.χ. πρόβλεψη εκπομπών άνθρακα, στάθμη της θάλασσας, καύσωνες κλπ μέχρι το 2050). Τα κλασικά μοντέλα και εργαλεία μικρο-οικονομικού επιχειρησιακού σχεδιασμού, όπως business plans, budgets, κλπ, φτάνουν σε χρονικό ορίζοντα πενταετίας. Τα οικονομετρικά μοντέλα μακροοικονομικής ανάλυσης, μετρούν και προβλέπουν παραμέτρους όπως επιτόκια, προσφορά / ζήτηση, αμοιβή της εργασίας, επενδύσεις κ.α. Αυτά, δεν μετρούν και δεν εξετάζουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις φυσικών φαινομένων. Αντίθετα, τα μακροχρόνια μοντέλα φυσικών φαινομένων σταματούν στις φυσικές διαστάσεις και δεν έχουν ποσοτικά στοιχεία οικονομικών επιπτώσεων. Χρειάζεται λοιπόν ανάμιξη τεχνικών επιστημονικών προβλέψεων φυσικών φαινομένων με τις οικονομικές τους επιπτώσεις σε επίπεδο οικονομικής μονάδας (επιχείρηση - οργανισμός) για την κατανόηση των κινδύνων, ποσοτικοποίηση αυτών και προσδιορισμού ενεργειών αποτροπής ή μετριασμού αυτών.
Τα ανωτέρω στοιχεία, καταδεικνύουν την ανάγκη των επιχειρήσεων για χρήση αξιόπιστων εργαλείων διαχείρισης δεδομένων σχετικών με την Κλιματική Αλλαγή, λήψης αποφάσεων και κατάστρωσης Σχεδίων Δράσης, τα οποία αφενός οργανώνουν την πληροφορία με τρόπο δομημένο, συστηματικό και συνεργατικό, αφετέρου επιτρέπουν τη διενέργεια ελέγχου μελλοντικών σεναρίων για πιο αποτελεσματική διαχείριση των ζητημάτων (προσαρμογή και μετριασμό). Η σκοπιμότητα των επιχειρηματικών σχεδίων με έμφαση στην Κλιματική Αλλαγή, έγκειται στην ανάπτυξη εργαλείων, διαδικασιών και υπηρεσιών για συστηματική παρακολούθηση και αντιμετώπιση των ζητημάτων Κλιματικής Αλλαγής και για ανταπόκριση/συμμόρφωση των επιχειρήσεων στο αντίστοιχο νομικό πλαίσιο και στις σχετικές υποχρεώσεις αναφοράς στοιχείων Βιωσιμότητας.