Το RiskClima, η πλατφόρμα μας για τη Διαχείριση Φυσικών και Μεταβατικών Κινδύνων Κλιματικής Αλλαγής βοηθά μεταξύ των άλλων τις επιχειρήσεις στη λήψη αποφάσεων και στον στρατηγικό σχεδιασμό για τη δέσμευση, αξιοποίηση και αποθήκευση άνθρακα (Carbon Capture Utilization and Storage - CCUS).
Τι είναι όμως η CCUS και πως συμβάλει ως στρατηγική για την κλιματική αλλαγή;
Τι ακριβώς σημαίνει η έννοια CCUS - Δέσμευση, Χρήση και Αποθήκευση Άνθρακα;
Οι εκπομπές CO2 μπορούν να δεσμευτούν κατά τη διάρκεια βιομηχανικών δραστηριοτήτων όπως η παραγωγή χάλυβα και τσιμέντου, καθώς και από την καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Το συλληφθέν CO2 στη συνέχεια μεταφέρεται με πλοία ή αγωγούς και αποθηκεύεται βαθιά στο υπέδαφος ή χρησιμοποιείται για την κατασκευή προϊόντων. Η CCUS είναι ένας εξαιρετικά βασικός παράγοντας που θα συμβάλει στην επίτευξη των παγκόσμιων κλιματικών στόχων.
Πώς λειτουργεί η CCUS;
Η CCUS όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει τρία κύρια στάδια:
Δέσμευση: Από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα ή βιομάζα, βιομηχανικές εγκαταστάσεις ή απευθείας από τον αέρα.
Μεταφορά: Συμπιεσμένου CO2 με πλοίο ή αγωγό από το σημείο δέσμευσης στο σημείο χρήσης ή αποθήκευσης.
Αποθήκευση: Μόνιμη αποθήκευση σε υπόγειους γεωλογικούς σχηματισμούς, χερσαίους ή υπεράκτιους ή
Χρήση: Ως πρώτη ύλη για τη δημιουργία προϊόντων ή υπηρεσιών
Σχήμα 1: Μια οπτική επισκόπηση κάθε βήματος της διαδικασίας CCUS.
Πώς μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής;
Η CCUS θα μπορούσε αναμφίβολα να αποτελέσει βασικό παράγοντα στις παγκόσμιες προσπάθειες απαλλαγής από τον άνθρακα με την ευρεία εφαρμογή της. Πρώτον, μπορεί να μειώσει τις εκπομπές σε βιομηχανίες που είναι «δύσκολο να μειωθούν», όπως ο σίδηρος, ο χάλυβας και τα χημικά, όπου η επίτευξη σημαντικής απαλλαγής από τον άνθρακα είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Επιπλέον, προσφέρει μια οικονομικά αποδοτική λύση για τη μείωση σημαντικού ποσού εκπομπών από την παραγωγή τσιμέντου, έναν τομέα που παράγει σημαντικό ποσό παγκόσμιων εκπομπών.
Επιπλέον, η CCUS σχετίζεται με την παραγωγή χαμηλών εκπομπών άνθρακα ηλεκτρικής ενέργειας και υδρογόνου, που μπορούν να διευκολύνουν τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε πιο πράσινες λύσεις. Με την ενσωμάτωση της CCUS σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν άνθρακα, φυσικό αέριο, βιομάζα ή απόβλητα, η ηλεκτρική ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα μπορεί να αντικαταστήσει τις παραδοσιακές πηγές ορυκτών καυσίμων στις μεταφορές, τη θέρμανση και τις βιομηχανικές διεργασίες. Το υδρογόνο που παράγεται μέσω CCUS μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως καθαρότερη εναλλακτική λύση στα ορυκτά καύσιμα σε καύσεις και βιομηχανικές εφαρμογές, καθώς και σε μεταφορές μεγάλων αποστάσεων.
Επιπλέον, η CCUS διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στις προσπάθειες απομάκρυνσης διοξειδίου του άνθρακα (Carbon Dioxide Removal - CDR) που είναι απαραίτητες για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πρόσφατη έκθεση αξιολόγησης της IPCC υπογραμμίζει την αξία της ανάπτυξης τεχνολογιών CDR, όπως η βιοενέργεια με δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (Bioenergy with Carbon Capture and Storage - BECCS) και η άμεση δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα στον αέρα (Direct Air Carbon Capture and Storage - DACCS), παράλληλα με άλλες στρατηγικές μετριασμού του άνθρακα. Το BECCS περιλαμβάνει τη δέσμευση CO2 από πηγές βιομάζας, επιτρέποντας την καθαρή απομάκρυνση CO2 όταν η βιομάζα διαχειρίζεται με βιώσιμο τρόπο. Σε αντίθεση με το DACCS, το οποίο δεσμεύει απευθείας CO2 από την ατμόσφαιρα. Kαι τα δύο μοιράζονται το ίδιο τεχνολογικό υπόβαθρο με το CCUS.
Παρόλο όμως που το 2023, σχεδόν δέκα εγκαταστάσεις δέσμευσης μεγάλης κλίμακας τέθηκαν σε λειτουργία, ο προγραμματισμός των σχετικών έργων μέχρι το 2030 αντιπροσωπεύει μόνο το 40% περίπου αυτού που απαιτείται για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του σεναρίου Net Zero.
Σχήμα 2: Χωρητικότητα των υφιστάμενων και σχεδιαζόμενων έργων δέσμευσης CO2 μεγάλης κλίμακας σε σχέση με το σενάριο Net Zero, 2020-2030
Κορυφαίες εταιρείες στην Ελλάδα έχουν ήδη, μεταξύ άλλων, επενδύσει σε έργα δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα και έχουν συμμετάσχει σε σημαντικά παγκόσμια ερευνητικά προγράμματα.
Ποιες είναι οι γενικές ανησυχίες γύρω από το CCUS;
Οι βασικές ανησυχίες γύρω από την CCUS περιστρέφονται κυρίως γύρω από το κόστος και τις τεχνολογικές αβεβαιότητες. Τα έργα CCUS είναι εντάσεως κεφαλαίου για τη δημιουργία τους και απαιτούν σημαντική ενέργεια για τη λειτουργία τους, οδηγώντας σε υψηλές δαπάνες, ιδίως σε περιόδους υψηλότερων τιμών ενέργειας. Παρά τις προκλήσεις αυτές, η επιτακτική ανάγκη μείωσης των εκπομπών λόγω των αυστηρότερων κλιματικών στόχων και της αύξησης των τιμών του διοξειδίου του άνθρακα καθιστά την CCUS αναγκαία σκέψη, με το κόστος και τους κινδύνους της να συγκρίνονται με άλλες στρατηγικές απεξάρτησης από τον άνθρακα και όχι με την αδράνεια.
Επιπλέον, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με πιθανές διαρροές CO2 από τους χώρους αποθήκευσης, οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν περιβαλλοντική ζημία και να υπονομεύσουν τις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών. Ωστόσο, υπάρχουν αυστηροί κανονισμοί που βελτιώνουν την κατάσταση με την επιλογή, τη λειτουργία και την εποπτεία των χώρων αποθήκευσης.
Συμπερασματικά, η δέσμευση, αξιοποίηση και αποθήκευση άνθρακα (CCUS) υπόσχεται πολλά ως στρατηγικό εργαλείο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Το πρόγραμμα CCUS διασφαλίζει ότι οι εκπομπές CO2 δεσμεύονται και διατηρούνται με ασφάλεια, ενώ διευκολύνει τη μετάβαση σε ενεργειακά συστήματα χαμηλών εκπομπών άνθρακα και προσφέρει μια πορεία προς την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών και τη διασφάλιση ενός πιο βιώσιμου μέλλοντος.
Όσον αφορά το καινοτόμο μας λογισμικό RiskClima, αυτό παρέχει μια βάση δεδομένων γνώσεων και εργαλεία για την αξιολόγηση ευκαιριών, την ποσοτικοποίηση κλιματικών μετρήσεων και την εκτέλεση αναλύσεων κόστους-οφέλους για στρατηγικές καθαρού μηδενικού κόστους. Βοηθά τις επιχειρήσεις να παρακολουθούν την πρόοδο και να παρακολουθούν τους στόχους για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών. Με το RiskClima, τα ενδιαφερόμενα μέρη αποκτούν πολύτιμες γνώσεις για την προώθηση βιώσιμων αποτελεσμάτων και την επίτευξη των κλιματικών στόχων.
Πηγές:
Commentaires